Godki i bojki

 

 

Druga Etycja Konkursu Gwary Śąskiej ,,Pogodej Po Naszymu"

  

GODKA O MOIM PRA STARZIKU PIUSIE

CO WE MGLE CZORNO PANI WIDZIOŁ

 

Witom Wos piyknie mili goście. Mom na miano Valeria, jeżech szkolorzym I kl. gimnazjum z Lubomie. Chca wom opowiedzieć historyjo całkiym prawdziwo, kiero sie wydarzyła w mojej familiji downo tymu. Rzeknijcie, skond jo to wiym? Opowiadali mi jom moj starzik Manuś. Toż siydnijcie se wygodnie i posłochejcie. Lata tymu, od mojego starzika tatulek Pius jeździył na bana do Chałupek, tam robiył i poznoł moja pra starka Anastazja, kiero pochodziyła z Czech z Haci. Była fest piykno, zarozki se w ni zakochoł, a że mioł pełno roboty na polu, toż prziwioz se jom do Lubomie, na ta ślonsko ziymia. Potym ożyniył se z niom. Wszyscy wołali na nia Stazyja. Żyli se biydnie, ale szczyńśliwie, a jedyn drugimu pomogali. W tych Chałupkach roz w tydniu był wielki torg i szło mocka nakupić, abo sprzedać: masło, mlyko, syr, jajca, a i z obilym tam jeździyli sprzedać na monka młynorzowi. Toż Stazyja kozała pra starzikowi  Piusowi jechać na tyn torg, sprzedać co trza, a kupić pora maszketow do dziecek. Nie chciało se mu bardzo, bo było zima. Wiycie, kiedyś tam autow nie było jak dzisio, jeździyło se formankami abo na kole, ale jak Stazyja kozali to trzabyło. Naszykowoł se woz, zaprzongnył 2 konie i jechoł na Buków przez stawy. Wyjechoł wczas, bo o 4 rano, co by tam piyrszy był. Jak tak jechoł przez te stawy, to było jeszcze dość ćma i mgła. No toż żeby mu droga pryntko zleciała to se nuciył pod nosym roztomańte pieśniczki jedna z nich znom:  „Chopsaj, Chopsaj Antoniu, kaj to jedziesz na koniu, jada Ci jo po ceście, aż się znojda w mieście”. Jak już był na tym zakryncie, kaj som te dwa wielkie stawy, to konie stanyły i ani rusz nie chciały dali jechać. Pius se znerwowoł, wzion bicz- zawołoł Wio! I prasnył konie, ale one dali stoły jak wryte i yno głośno forskały. Nie wiedzioł co mo borok robić, przeżegnoł se, śloz z woza i zawołoł: „Niech sie dzieje co chce”. Konie były co roz to bardzi nerwowe i zacznyły czaskać kopytami, aż w końcu stanyły dymba. Nie uwierzycie, co sie w tyn czos dzioło, toż słochejcie mie dali. W stawie zabulgotało. Z wody wyjechała czorno karoca z biołymi koniami, a w siyrodku piykno pani w czornym klajdzie. Pra starzik to widzioł, ale jak se przetrzył oczy - czy to je prowda, to już tego nie było, yno została mgła. Karoca se straciyła, a konie z wozym szły dali. Przeżegnoł se borok, bo nie wiedzioł co to było. Jak przijechoł nazot, to opowiedzioł to Stazyji. Stazyja poprzedzywała Piusa, bo nic na tym torgu nie  sprzedoł,

a i o maszketach zapomnioł. Ale czy on mioł głowa do tego, jak mu sie tako zjawa pokozała. Po tym to jeszcze widziało pora ludzi ze wsi, a zawsze o tej samej godzinie. Starzik Manuś mi opowiadali, że ich mamulka Stazyja byli fest akuratni i tak tego zostawić nie szło, co by jakoś czorno pani chłopow żyniatych straszyła, to nic dobrego nie wrożyło. Poszli z tym do farorza, żeby mu to powiedzieć i poradzić sie co robić. Okozało sie, że to była hrabina, co zginyła w tym miejscu. Chciała pozbyć sie swojego chłopa, a sama wpadła do stawu i sie utopiyła. Od tego czasu, tam straszyło i karoca wyjyżdżała z czornom paniom z wody, a potym we mgle traciyła sie. Ludzie godali, że pokutowała i tak sie wszystkim stawiała, co by kery ta dusza wyratowoł. Przijechoł ksiądz Kasper Reginek z Lubomie, poświynciył to miejsce i na pamiontka postawiyli tam kapliczka Matki Boskej Czynstochowskej, kiero tam stoi do dziś. Starzik Manuś doł mi obrozek z koniami namalowany na pamiątka te historyje, chcecie go widzieć pra? Toż wom go pokoża. A tu mom eszcze 2 podkówy od tych koni co trzaskały po ceście, a nie chciały Piusowi dali iść. To mom zaś na szczyńście. Ludzie spominajom te czasy, kaj dzisio na tych stawach pływajom piykne łabyndzie. Jakbyście tam kiedy jechali, to dejcie se pozor i pospominejcie co wom opowiadałach. A teraz wos piyknie żegnom, bydźcie zdrowi. Spotkomy sie zaś na drugi rok pra?!

 

                

Valeria Urbaniec kl. Ia gimnazjum

 

 

 

                            

Historyjo o Neszce Hercogowe i jeji Antku.

W 1980 roku na tyn świat przyszeł mały syneczek co mu na miano dali Anteczek. Za trzi lata w Raciborzu słychać było łogromnie wielki wrzask dochodził on ze lazaretu. Tedy to na świat przyszła pyskato Neszka Hercogowo. Oba se żyli, kożdy w swoje chałupie i fest daleko lot siebie. Mamulka z tatulkiem dobrze ich bedinowali ale pojyńcio ni mieli, że oni kiedyś bydom do kupy.Oni zaś rośli i sie rozglądali jacy to fajni ludzie chodzom po tym Pomboczkowym świecie. Przyszeł czas kedy trzabyło iś do Kinderschule . Potym była szkoła i zaczli sztudyrować. Wtedy już kożdy z nich wiedzioł, że kajś tam mo ta swoja połowa apluzyny. Musioł nadyjś tyn czas żeby zacznyć ji szukać. Neszka zdało sie, że je fest gańbliwo, ale tyż zaczła jeździć na muzyki. Tam rozglądała sie za jakim fajnym karlusym. Antek nie był gorszy więc do pomocy se wzion kompli i tyż zacznył szukać te swoje połowice. Jak yny se poznali i zaczli se juz tak pogadować, żodyn nie był im już potrzebny. Neszka i Antek kaj indzi na muzyka nie chodzili yny do  Kobyle. Kozdy wiedziol, że sie tam uzaś trefiom. Z czsym byli już sztyjc do kupy. Jeździli, tańcowali, chodzili i kosztowali roztomajtych szmaków. Antek mioł na zolyty pieronym daleko, beztoż trzabyło z tym co zrobić. Ojców o rynka prosić i dziołsze pieszczonek kupić. Przyszeł Antek i padoł :
- Mamo, tato jo je wasz bo Neszka se już zgodziła.
 
Tatulek z mamulkom, aż se siedli, ale co było robić. Tak sie zaczła jejich droga po karczmach i muzykantach coby na weselisku było wszystko tak jak trza. Wtedy to Hercogi zaczli chować cztyry wielkie byki, a u Antka nie zgodniecie sprzedowli jajca, żeby gości na weselisko mocka zaprosić. Wszysko sie udało i uczta była jak w jakim zamczysku. 
 
- Jo tyż tam była i tak im śpiewałach.
 
W Brzeziu u topole koń uwiązany 
 
Szwarno dziołcha Hercogowo koń malowany *2
 
Na tym koniu siedzi Antek biołe szaty mo 
 
Szwarno dziołcha Hercogowo mu sie podobo  *2
 
A jo ciebie synku nie chca bo ty w karty grosz
 
A jo ciebie dziołcho nie chca czorne nogi mosz  *2
 
A jo póda do potoka umyja nogi
 
A ty przegrosz 100 talarów bydziesz ubogi  *2
 
100 talarów abo 200 to je niewiela 
 
A tyś głowy nie czosała czworto niedziela  *2
 
A coż tobie Antku do mojej głowy
 
Siedni se ty na konika i jedź do wdowy *2
 
Jo do wdowy nie jeździłych, jeżdzic nie byda
 
Ciebie Neszko pokochołech i kochać byda *2
 
 
- Stojcie, eszcze chwila posłuchejcie. Widza, że sie wom już mierznie , ale zetwejcie. 
 
Terozki od nich bydzie zależało czy im bydzie klara świcić, czy bydom burze i grzmoty. One tyż muszom co jakiś czas sie wydarzyć, bo bez dyszczu i burze nic przeciż nie bydzie z nich rosło. Muszom mieć dycki do siebie czas, obiod do kupy jeś, do roboty chodzic i o miłość dbać. 
 
   Myśla, że se im to wszystko udo, życza im tego z cołkigo serca. Wiym yno, ze majom mało chałupka, pieska i boćka za kompla. Reszta jejich życiowe drogi bydzie życie pisało i myśla, że przydzie czas kedy wom reszta powiym. 
 
 
 
 
                                                                                     To do zaś !!!!

 

 

 

 

 

PIERWSZY KONKURS ,,Pogodej po Naszymu"

 

Jako to było jak ta moja mamulka się wydowała !

     Witejcie mili Ludkowie. Prziszłach tu do wos, żeby wom porozprawiać o ty co żech sie dowiedziała do moi omy. Jak żech do nich prziszła, żeby im okna wypucować, to tak my jakoś zaczły rozprawiać jako to było jak ta moja mamulka sie wydowała. Notóż siydnijcie se wygodnie i słuchejcie.

Stareczka to mi to opowiedzieli od samego poczontku jakby przi tym wszystkim byli. Padała mi, że moja mamulka taty poznała kajś u jakigoś kompla na weselu i jak yno na siebie zajrzeli to już wiedzieli, że to je to. Tańcowali ze sobom przez cołki czas i jak mamulka prziszła dudom to miała całe kronfleki zedrzyte, a miała nowo obleczone szczewiki LOmeczka mi padali, że mamulka sztyjc o tacie godała, że dziób ji sie nie chcioł zawrzyć. Aż w końcu starzik padoł tak : Danusia toż weź przikludz tego synka,  co i my se go obejrzymy. Wjync mamulka, cało uśmioto, pedziała tatulkowi , że mo prziś w niedziela na obiod, i że mo być ganc na czas. Po żykaniu w niedziela mamulka ze stareczkom rechtowały na obiod. Warziły modro kapusta i zupa z nuglami, piykły miynso, kulały kluski i fyrlały zoza. Jak już wszysko było fertich to mamulka siydła przi oknie i jednako sie dziwała czy tatulek już z konś nie wyjyżdzo. Czekała tak ze trzi ćwierci godziny, aż w końcu przijechoł. A wjycie czym przijechoł,  no wjycie czym ? Zastawom przijechoł ! A dejcie se pozor bo to nie było bele jake auto. Wszyske somsiadki przileciały na ze grodka, żeby sie podziwać kery to je. Mamulka jak go zejrzała to zarozki sfikła z tego fynsterbretu, leciała mu dwiyrze odewrzić i ciepła mu sie na kark. Omka mi pedzieli, że tatulek zrobjył na ni i na opie ogromne wrażyni. Przijechoł szwarnie wybelczony, ze szczewikami wygutalinowanymi, w ancugu ze szplipsym, i żeby se przychlybić mioł do omki kwiotka, a do opika halba. Po łobiedzie moja mamulka z tatulkym padali, że majom sie fest ku siebie i przez reszta dnia gruchali se jak dwa gołymbie. Jak sie już zolyty skończyły to tatulek pojechoł du dom, a mamulka sztyjc ślintała, że tynskni. Po poł roku miało być weselisko… Moja stareczka to już od dłoższego czasu wyciepowała roztomańte charpyncie i robjyła wszandzi porzondki , cołki czas lotała ze szmatom i coś glancowała. Przed weselim wszysko było wyglancowane, nawet piwnica kaj starziczek nie umioł niczego znojść. Jak sie już coroz bliży zbliżoł tyn dziyń to oma lotała po cołki wsi, żeby roztomańtych gorkow, glasek i bysztekow napożyczać od bab. 24 październik 1989rok …Weseli mieli takie jak bombon. Mamulka obleczono była w bioły klajd z koronki, biołe szczewiki z kromflekym, na rynkach miała jedwobne rynkawice, w kierych dzierżała puket nelkow,a włosy miała polukacone, zaś tatulek oblyk se modry ancug z biołom koszulom na kierej była muszka biołe szczewiki. Wyglondali gryfnie. Powiydzcie, że ni .

Oma mi padali, że stoły to sie rabować chciały, co tela maszkietow na nich było. Orkestra sztyjc grała, a ludziska se tańcowali, że dudom iś nie chcieli. Kole czwarte nad ranym jak już wszyscy byli naprani, pomału sie zaczli zbierać. I tak minył tyn dziyń na kery tak wszyscy czakali. My se tak z mojom omkom godały, że żech ani nie dała pozor, że za oknym już je cima. Wypucować, żech już nic nie wypucowała, ale przinajmiyj już wiym jako to kejś było z tym wydowaniem.

                                                    Dziynkuja piyknie 

                                                         Wiktoria Kochanek

 

Oni se zawsze pszoli

Godka o Łucce i Jantoniu- moich pra pra starzikach

 

Witom Wos piyknie- Jeżech ogromnie rada, że uzaś moga sie z wami spotkać i Wom porozprawiać o mojich pra pra starzikach, kerzi mieszkali doś downo tymu na naszej ojcowiźnie w Lubomi pod Grabowkom. To, co Wom zachwila pogodom, to je szczyro prowda, kero se wydarzyła w moji familiji. Rzeknijcie, skond jo to wiym. Opowiadali mi ta historyjo moja starka Lynka, kero usz umrzyli, a starce jejich mamulka. No tosz siydnijcie se wygodnie i posłochejcie… Downo, downo tymu, jak nasi starziki byli mali, to ludzie se fest pszoli, a byli za sobom jak pieron. Pod pierzinom se grzoli i kusku dowali. Bo wiycie jake to kedyś były inksze czasy, ludzie żyli biydnie, ale spokojnie i jedyn drugimu se pomogali. Moji pra pra starziki miyszkali pod Grabowkom i chowali bydło: świnie, krowy, kozy, barany. W lato, w lipcu były okropne chyca i susza. Ludzie szukali jedzynio do bydła, kerego brakowało. Bez to moj pra pra starzik Jantoń Bugla, na wieczor jak se ćmiyło poszeł som z kosom chladać trowy do Jatek. Wiycie, co to som Jatki?! Możno ni… W Lubomi zarozki za wsiom, przi ceście, jak sie idzie na Grabowkam, to po prawe rance był stow Postrzednik teraz go usz nima, a po lewe rance som Jatki. To były take łonki, daleko za chałupom, na kerych rosło mocka trowy. Ale były tam: bagna, moczary i wilgoć. W tych Jatkach je taki mały stowek, w kerym je fest czysto woda. Starzi ludzie opowiadali, że na tym stowku se panny wodne pluskały i tańcowały, a najbardzi wtedy, jak świyciył miesionczek. Toż tyn moj pra pra starzik Jantoń tam zacznył siyc borok trowa, fest dłogo. Zrobiyło se ćma, a przed nim zacznyło mrugać małe światełko, kere prowadziyło go prosto do bagiyn. Pomału nogi zacznyły mu se topić i nie umioł wylyś. Był borok wylynkany i głośno rzykoł. Zapomniałach Wom eszcze powiedzieć, że moje pra pra starziki Jantoń i Łucka- bo tak miała na mjano moja pra pra starka, fest se pszoli.Jantoń ji godoł: Jo by cie na rynkach nosiył, ty moj masny krepelku, tyś je moje żywe sztrzybło. A chwolył se niom przed kamratami: Moja baba je piykno jak z obrozka, a pszaja ji ogromnie. Dali godoł: Tako fajno baba mom, a lica mo take czerwione, choby wino abo jarzymbina. A pra pra starka Łucka też chwolyła swojego chłopa: Tyś je moj najpiykniejszy chłopeczek pot słońcym, a nie umiała wydzierżeć bez niego ani na chwila. W nocy Łucka budzi se, a chłopa eszcze nima z sieczynio. A że mu fest pszoła, zacznyła go chladać. Wziyna taszlampa i dłogi kij. Kedy prziszła na bagna, nic nie słyszała i nic nie widziała, bo była mgła. No toż zacznyła wołać: Jantoń! Jantoń! Kaj żeś je? Z moczar dochodziył fest cichy głos: Łucka, tu żech je, coś mie wciągo do siyrotka. Pra pra starka stanyła na kamiyniu i ciepła mu dłogi kij, kery fest ku siebie ciongła. Wyciongła go na sucho krzipopa. Jantoń był fest słaby, wylynkany i zmazany od marasu. Jak szli ku chałupie to opowiadoł, że musioł to być utoplec, kery przibiyroł roztomańte postacie, abo panna wodno, kero mjała fest jasne i dłoge włosy, a klajd miała przejrzysty, choby z wody i mgły. Toż se Łucka znerwowała, bo do żonatego chłopa ani panna wodno, jaroszek czy utoplec nic dobrego nie wrożyły. No ni?! Co Wy o tym myślicie? A pra pra starzik Jantoń od tego czasu już nigdy som nie chodziył siyc trowy, bo Łucji fest pszoł i jom słochoł. Chodziyli se do kupy do Jatek. Pra pra starka se wtedy śpiewała tako pieśniczka, posłochejcie: (Za stodołom na rzyce, pasła dziołcha kaczyce, kaczyce, pasła dziołcha kaczyce. Prziszeł do ni Janiczek, nawrociył ji kaczyce, kaczyce, nawrociył ji kaczyce. Ić Janiczku, a przić zaś, jynom nie przić w sobota, w sobota, bo mom pilno robota). A pra pra starzik Jantoń zbiyroł ji w tych Jatkach: boli oczka, żabi oczka, kaczyńce i dowoł swoje babeczce fest szumny puket. W moje familiji do dzisiejszego dnia spominomy tamte czasy, naszych pra pra starzikow i tych wszystkich Ślonzokow, kerzi se fest szanowali, jedyn drugimu pomogali i se fest pszoli. Jo se tak myślam, że w tej moji małej Ojczyźnie na Śląsku miyszkajom dobrzi ludzie, kerzi majom miod w sercu, szanujom tradycjom, starych ludzi i fest pszajom swoje ojcowiźnie i uczom szacunku do swoji ziymi tak, jak uczyli ich jejich mamulka z tatulkym, starziki i pra starziki. Piyknie Wom dziynkuja. Spotkomy se zaś na drugi rok, pra?!

                                                        ZSO LUBOMIA

 

PAULINA URBANIEC KL. IIIB GIM

 

O moim tacie górniku, kery nie chcioł nim nigdy być.

Witejcie wszyscy w tym piyknym dniu. To co wom zaczna teroz rozprawiać, to je szczero prowda, kero sie wydarzyła w moje familiji. No to se teroz wygodnie siydnicie bo gymby se wom ze ździwiynio na całego rozjadom. Moj tata, downo tymu wyjechoł do Nimiec za chlebym. Bydzie już ze 20 roków. Wiycie jak to na śląsku, paszport czerwony dostoł i dobrze se tam mioł. Potym poznoł moja mama i chcioł jom tam wziąć. Myśloł se, że jak konsek nieba pokorze, to tam zostanom. Ale mamie se tam za pierona nie podobało, ciągło jom nazot na ta śląsko ziymia. No tuż tata ni mioł wyjścia, bo mamie pszoł i jeździył tam a nazot. Jak już kości, były stare i oczy niy te, a byndzina coroz to drokszo, to se mu odechciało. I powiedzioł, że przijyżdżo nazot, otworzy se swoja fyrma i bydzie klechciył w doma. Jak to mama słyszała, jak stanyła ze stołka, a se znerwowała, to tata już ucichł. Ale ona nic, jyno rozprawiała. Co za fyrma, jak on głowy ni mo do tego, a kery mu tam przidzie i wiela też zarobi za cołki miesiąc, jak ludzie piniyndzy dzisio ni mają. Jak tak, to na gruba musi iś! No teroz to se tata znerwowoł, jak stanył ze stołka, aż se czerwiony zrobiył i coś z keliszka łyknył. Potym powiedzioł, że nigdy w życiu na doł nie zjedzie i kretym nie bydzie. Ale wy jeszcze mojej mamy nie znocie , uparto padała mu jak tak to na zot do Nimiec musisz jechać, bo do garca nie bydzie co wrazić. Mama coś o tym wiedziała, bo starzika górnika miała. Starka na barborka to se zawsze coś nowego kupiła, a i gardiny nowe poszyła i pełno lodówka była. Tata jeszcze coś tam chcioł z mamom rozprawiać o inksze robocie, ale mama padała: Jak wezna pyrlik do rynki, a cie pizna nim, to ci ta inkszo robota z głowy wybija. Abo na gróba, abo nazot do rajchu. Noooo … to se tata teroz rychtyk wylynkoł, bo z mamom to nima żartow. A toż padoł: Jak mom iś to puda, co mie czeko to mie nie minie. Jyno jak jo przeżyja tyn piyrszy roz. Boł se tego, bo mu chłopy ze wsi naopowiadały, że szola jedzie 5 minut, a tak w ni trzepie, że kery słaby to zaroz żigo. W końcu prziszeł tyn piyrszy roz. Tata dostoł guminioki, hełm, lampa no i do szole wloz. Przeżegnoł se borok, oczy zawrzył i czekoł. Niż ich zdonżył otworzyć, to se znojd na dole, na 1200 metrach. O pieronie padoł: Jako to jedzie ta winda my takich wartkich w Nimcach ni mieli. Tatowi se fest podobo i padoł, że inksze roboty by już nie chcioł mieć. Choć chłopy na poczontku za błozna go mieli i niy roz po uszach dostoł. Tata piyrszy rok na barbórka do kościoła jako górnik pudzie. Jo mama i moja siostra, są my dumne, że momy górnika w chałupie. A jo wszystkim górnikom z tego miejsca, chca życzyć dużo zdrowia, szczynścia i błogosławiyńswa od św. Barbary, co byście zawsze co roku szczynśliwie to świynto razym świyntowali. Szczynść Boże!

                                                ZSO LUBOMIA

VALERIA URBANIEC KL. VIB SZK. PODST.

 

 

,, Kożdy z wos niych najprzód pozno

Doporzondku swoje gnoizdo.

Potym chałpy pola drzewa,

stowy , kościoł ,kolor nieba ‘’ 

 

Familio- je jeronsko ważo do kodego człowieka. Moja nazywa się Szczuka. Fest smiyszne momy te miano, bo przeca tak to gogają na szczuki , kiere som rybami. Je nas doma siedym. Najstarszo je moja prastara Sztefka. Ona rządzi w naszej chałupie. Jusz je ogromniście staro , bo mo asz     dziewiędziesziont trzy roki , ale kożdy jom doma słucho. Jak prastarka powjy coby ten szałot był tukyj posadzony, to ni ma żodnego rozwarzowania yno mamulka leci tam kaj ona pokazuje i sadzi. Godom wom – choby we wojsku.

    No to wiycie, jak przylatują piyrsze ptoki to moja prastara i mamulka  mażom się  alpom, coby w kościach ich nie  łupało od tego schylania.

Choć  ta nasza prastara Stefka tak rządzi to i tak som my fest radzi, że jeszcze fajnie sama drepce i poradzi mocka przirychtować. Jo one ogroniście pszaja bo ona mo dobre serce.

 

Potym w moje familiji som opa Stach i starka Hania. Oni obydwa mie i mojego starszego brata  fest rozpuszczajom. Kupują nom, co yno idzie. Naprowda. Starzik to zrobiył Jakubowi – bo tak się nazywo mój brat-  taki wehikuł na sztyrech kołach, co by nie beczoł, ze ni mom co robić. I zaroski zrobiył mu egzorta, co bych dowoł pozor i nikaj nie wjechoł.

Wiycie mie w doma ogromnie wszyscy przajom.  fater i starzik narychtowali do mie chałupka choby do lalek. Stoi one pod stromami na zagrodzie. Teroski jo i insze małe frelki balujymy tam cołkie dnie. Maomy tam  sztyry stołki z plastiku i stoł, bawimy sie szczytkotkami, bolkami, warzimy, a paplomy przy tymu jak najynte. Po takiej gonitwie  som my ściorane choby wylazły my z gruby. Jo  je fest wesołom dziołchom, wartko loca, piyknie śpiewom  piesniczki ze przedszkola i ze szkoły kierych mie nauczyły rschtory . a niech to ---- jo wom jedna zaśpiewom i sami powiycie czy mom talynt. Dobre to dowom…

Mom jeszcze starka Neszka. Ona miyszko w Zowadzie i robi ogromiście dobre kreple z marmoladom. Kiedy jo jada do starki to zawsze mi tych krepli do pełno miska. My potym w doma ćkomy, wiela kożdy może. Najbardziyj te frykasy smakujom moje mamulce.

Mamulka nazywo się Iza. Ona rada hekluje, szyje na maszynie i warzi. Cołkie dnie obmyślo jako nas wszystkich nakłonić co by my się ruszali. Kupiła nom koła i teroski korze nom jeździć do Raciborza, bo to je zdrowe. Mamulka skludzo do chałupy kupa roztomańtych klamotów, potym siedzi i "z niczego" chce co wyczarować. Je przi tymu mocka marasu i tela.

Tatulek zaś fest rot depce po gorach. No to kożde feryje zamiast tak jak inksi, jechać nad morze i leżeć na piosku, to my jadymy w gory. Wierzicie czy ni, ale nogi to my momy cołki spuchnyte. Po drodze zawsze śpiywomy pieszniczki co by jo nie beblała i nie ryczała, że mie szłapy bolom. Bez zima tesz jadymy w góry co by na nartach pozjyżdżać, ale to jusz jo je ogromnie rada.

 

Wiela razy, jak leża w łóżku i tak se myśla cobych zmiyniyła w nasze chałupie to wiym że nic. Rychtig mom moc szczęścia, że moja familijo je dycki fest wesoło i moga na nich liczyć.

Magdalena Szczuka 

 

Mojam Szkoła 

          

            Witom wos piyknie moi roztomili ludkowie. Nazywom się Martyna i fest żech je rada podrzystać po śląsku toteż żech się zgłosiła na ten szpil i zaroski wom to połosprawiom o moji szkole.

            Piyrwe to było blank inaksz jak je dzisio. Podle tego co mi bojo mój starzyk, co teroski tu sprawuje roztomanite fizymatynta co bajtle zepsujom. Ale jo wom pogodom jako je teraz a jako było kiedyś, to kedy inedy. Piyrszo lekcja je jak klupnie ozim. Muszam patrzyć uczynio coby tatulkowi i mamulce gańby nie prziniyś  ze szpetnymi ocynami . Rechtory nas sztrofujom , nieśmimy wrożyć i wyrobiać. Jak zwonek  zazwoni  to je przerwa. Cołko klasa synki i dziochy lecom na korytarz abo na dwór jak je gryfno pogoda i nie padze deszcz. Lubia jak synki godajom wice albo jakie inne breweryje, co toczyli kaj po stodołach. Na długiyj przerwie jym obiod w świetlicy. Trza ślyś na sam dół i doczkać w kolejce na swojo porcyjo przi okiynku. Po jedzeniu zaś som roztomańte lekcje. Na dworze słońce świyci a jo boroka po lekcjach muszam jeszcze iść na roztomańte fizymatynta co na to rechtory kółka godajom. A na tych kółkach juje sromota tak długo trza tam być.Tropić się tam  musza a szła bych se polotać kole chałupy. A nikiedy do samiótkiego wieczora musza siedzieć z nosym w heftach.

            Tak w te szkole mijo mi czas i choć się pozmierzuja to mom uciecha że do ni chodza, poniyważ mom tam dużo kamratek i kamratów z karymi uciecha drzistom i do kupy śie trzimiymy . A terozki was pozdrawiom i ida se zicnyć.          

                                                                            

 

                                                                                Martyna Buczek

 

Moja Familijo

Chciołbych wom opowiedzieć o moji familiji. Je nas jak sie godo take najbliższe familije blisko sztyrdzieści  ludzi.Terozki prziszła na świat moja kolejno krewnioczka. U nas doma najpiekniejszy je jak je geburstag od starki abo od stażika, abo w dziyń Nowego Roku. Wtedy wszyscy se tak jak Pan Boczek przikozoł stawiajom sie wszyscy jak jedyn od najmłodszego do najstarszego. Wszyscy między sobom rozprawiają, opowiadają wice a ci młodzi to według lot dzielom sie na grupki i kody robi to co sie mu podobo. Jo z moimi dwiema kuzynami to jak wiadomo siedzimy ,godomy o roztomajtych gupotach i gromy na tym jak to sie terozki godo kompie. A te małe dziołchy to roz som frizjerkami, roz masażystkami nikiedy bierom kredki i malujom.Bywo też tak,że sie poszkorupiom,za włosy targajom i zaś ojcowie muszom ich rozbrjać.Nojlepszy jak do terozki to rozumiom sie trze moi kuzyni bo jak na razie som na tela trombiaci że jeszcze umiom sie grać każdy czym inkszym.Najczyścij, autami i trahtorami co jeszcze o dymnie zostały. U nas doma to take wielkie spotkania, były już jak jeszcze żyli moi pradziadowie. Wszyjscy dycki byli dokupy i do dzisiejszego dnia z uciechom to wspominajom. Dzioło sie tak tela lot były radości i smutki, ale dycki dokupy. Jak my potrzebowali pomocy w cięzkich dniach ja wyloła woda, to kery mioł czas to przichodził pomoc. A jak kery umi se wyobrazić wiela je po take wodzie roboty to wiy wiela trza rąk do roboty.Wiycie z tom wodom to też nie roz było i trocha uciechy. W 1997 roku to my mieli doma wody aż pod fenstyrbrety. Jak to ślazło to tego szlomu było tela , że we wiadrach my go wynosili. Ujec też prziszeł pomoc i jak wloz, a jak ukelznył i ciapnył żiciom do tego szlomu,cołki był do pranio. A wszyjscy zaczki sie tak chichrać, że aż ibasy bolały.Po take wielke wodzie dycki zaroz wylazowało słonko, wszysko sie posuszyło, posraniało i zaś sie żyło dali. Była uciecha, że zaś mogymy na nich liczyć. Prziszeł czas że trzabyło z Nieboczow sie wyniyść, zaczli my stawiac chałupa tu w Libomi. Z myślami , że je nas tak moc zrobili my doma zaś tako wielko izba co do ni wszyscy wleziymy. Trocha my sie boli że w nowym miejscu bydzie nieswojo, a my zaś możymy liczyc na nasza familijo. Zaś wszyscy stawiajom sie jak jedyn, a starka i stażik sie cieszom i liczom rynty wiela eszcze potrzebujom na geburstagi. Ale wiecie jak to je lepszy chodzić po geburstagach i weseliskach niż po pogrzebach i stypach. Wszyskim sie u nos podobo, mocka razy nas łodwiedzajom. Nikedy starka godo, że jak sie ji bydzie zdać ich za mocka, to im bydzie kozać jeździć na raty. Co dycki bydzie keryś. Jo zaś je dumny z take familije i chciołbych żeby to sie tak ciągło przez najbliższe lata, żeby dycki była pełno chałupa. Myśla se tak nikedy, że jak na mie przidzie czas do żyniaczki to też byda moja połowica nakłonioł do takich spotkań. Tukyj zaczyno już terozki robić sie prog, bo te dzisiejsze dziołchy to idom na przejmo. Jak najdali od familije, bajtli i roboty. A to je przeca tak fajnie i uciesznie. Nikierzy godajom, że z familijom to nojlepszy wychodzi sie na fotografiji, jedna nos to wcale, a wcale nie dotyczy.Toż pyrsk, a reszta wom opowiym jak sie zaś spotkomy.

 

                                                                                                                                                                           Krzysztof Zdziebko